zaterdag 24 december 2011

Recensie Job - Waar is de Vader?

Het bijbelboek Job is als een walnoot: De voedzame en smakelijke inhoud geeft zich pas prijs als je de harde buitenkant met kracht en aandacht openlegt. Een beetje hulp daarbij is gewenst. ´Job – Waar is de Vader?´ is een uitgave van de bijbelstudiebond, en wil die hulp dan ook graag bieden. Ds. Bondt zegt in de inleiding: 'ik zoek de uitdaging in: Job lezen.' Het is een leesplan in acht hoofdstukken, bedoeld voor kring, maar ook nuttig bij zelfstudie.

dinsdag 20 december 2011

sterftecijfers ziekenhuizen gepubliceerd - bijdrage aan kwaliteit in de zorg?

Vandaag in he nieuws: voor het eerst zijn er sterftecijfers gepubliceerd van nederlandse ziekenhuizen pdf.
Het is natuurlijk een prettig idee: moet je het ziekenhuis in, dan is het fijn om te weten of het goed scoort op de kans om levend weer buiten te komen. Die gedachte is niet bepaald nieuw.

Kerstvakantie: met de trein naar oma?

De kerstvakantie staat voor de deur, en in huize Smouter worden plannetjes gemaakt voor een uitje hier of daar.
- Laten we bij oma langsgaan!
- Nou... Die lange autorit is zo saai voor de kinderen. Is het niet veel leuker om met de trein te gaan?
- He ja, leuk! Ik weet nog dat neef Karel bij ma kwam logeren. Die kwam dan helemaal zelf met de trein. Heb ik warme herinneringen aan. Ik zal eens uitzoeken hoe dat ook al weer moet, nu de OV-chipkaart een feit is.
(tik, tak, tik, tak: Uurtje later. En meer dan dat.)


- Nou, dat valt nog niet mee zeg. Daar zijn een boel vragen bij te stellen. Heeft het zin om kaarten op naam te kopen? En zo ja: ook voor de kinderen? Hoeveel tegoed moet er op zo'n kaart staan om er mee te kunnen vertrekken en ook weer thuis te komen? Voor de railrunnerds onder ons minder dan voor volwassenen. Maar meer dan voor de dreumes die nog 2 moet worden. Die laatste hoeft toch niet te betalen? Of ook een railrunner? Of is dat op de bus anders dan in de trein? Ze moet volgens sommige bronnen wel een chipkaart hebben om legaal door de poortjes te mogen. En er blijkt verschil te zijn tussen de busmaatschappij hier, en die in het Westen. Hier kon je op sommige bussen in maart 2011 in elk geval nog niet met de chipkaart betalen. Laten we voor de veiligheid ook maar een bosje strippenkaarten meenemen. Hebben we nog wel ergens liggen ook.

dinsdag 13 december 2011

India - een late terugblik

Pastor Henk will now pray with you. En dat doet hij. Twee Hollandse dominees zitten in kleermakerszit in een hut op een van de Sundarban eilanden.

Het lukt me vast wel weer om zonder hulp te gaan staan, over een uurtje. De hut is ongeveer zo groot als een studentenkamer. De ene helft is een houten verhoging, bedekt met een kleed. Hier slaapt het gezin met drie kinderen. Vloer en onderste deel van de muur zijn van leem, de verdere opbouw is plantaardig. Bamboe voor de constructie, vlechtwerk van blad als wanden, en schoven rijstestro als dak. Sukrith Roy is de geestelijk leider van de theologische opleiding, maar ook van de meer dan honderd zendelingen / voorgangers die zijn uitgezonden. Hij heeft ons meegenomen op huisbezoek, en we leren een kant van India kennen die in geen enkele toeristische gids staat. De vader des huizes teelde hier rijst, toen in 2008 het zoute water kwam en alles meenam. Huis en huisraad, alle vee, en ook een flink deel van de eilandbewoners. Zoals tienmaal eerder in een eeuw. Op het ene eiland waren geen of weinig doden te betreuren, op een ander was tot een kwart van de bevolking door het water meegenomen. Maar overal moest het leven opnieuw worden opgebouwd. Zo ook bij dit gezin. Natuurlijk was de rijstoogst verloren, en gingen huis en bezittingen met het water mee. Maar erger is, dat het zeewater zout achterlaat. Op zilte grond groeit geen rijst. Dat gaat jaren duren. Daarom ging vader in de bouw werken, 1000 km verder. Tot hij een val van 15 meter maakte. Niemand telde zijn botbreuken, maar dat hij vanaf het middel verlamd was, werd wel opgemerkt. Van zijn werkgever kreeg hij er ontslag voor. Met hulp van de kerk is hij naar huis gehaald. Hoe hij ooit nog voor zijn gezin kon zorgen wist niemand.

zondag 27 november 2011

Liefde als leerweg - Gemeenschap deel III

Een preek over 1 Corinthiërs 13


Yesterday - the Beatles.
Zo maar een bekend voorbeeld. Maar eigenlijk is het met allemaal hetzelfde 'liedje':
De mooiste liedjes gaan over liefde-met-een-probleem. Een liefde die je verlaat, onbeantwoorde liefde, niet gevonden, onbereikbare liefde.
Ongetwijfeld zijn ze er wel – maar mij schieten geen liedjes te binnen over een stabiele, diepe liefde, die al jaren duurt. In de bijbel is het al niet anders. Het Hooglied is een vlammend lied op vurige liefde, maar ook daar grijpt het lied vooruit op een relatie die er nog moet komen. Het verlangen naar de relatie, dát wordt bezongen.

woensdag 23 november 2011

Gemeenschap als doel

Preek over Johannes 15:4-17 en 17:21-23
Serie over gemeenschap

Deel 2 – Gemeenschap als doel

David is na een studie pas aan zijn eerste baan begonnen. Hij is 26 jaar oud. Tevreden zit hij de krant te lezen, als hij een foto ziet van zeven tieners. En zijn leven wordt nooit meer hetzelfde. Eigenlijk was het artikel bij de foto nauwelijks nodig. De foto vertelde alles. Bendeleden, aangehouden op beschuldiging van moord. Hun verslaving, agressie, hopeloosheid, knalden van de pagina af. En ze raakten hem. In plaats van afkeer of superioriteit te voelen, voelt hij compassie, betrokkenheid. Hij is zo met ze begaan, dat hij nog dat jaar naar de stad van die bende verhuist. Je moet er maar zin in hebben! Je moet maar durven! Het is er niet de enige bende: Complete oorlogen werden uitgevochten tussen rivaliserende bendes. Een gebied waar de politie nauwelijks nog durft te komen. Talloze doden vallen er. De bendes maken de dienst uit op straat, en zelfs in de gevangenis. David gaat werken onder verslaafden en bendeleden. Het wordt niet alleen zijn baan – het wordt zijn leven. Je kan wel raden wat het allemaal meebrengt, als je je leven gaat delen met verslaafden en moordenaars. Het is een kwestie van tijd voor hij zelf slachtoffer wordt van bedreiging, beroving en diefstal. Toch is hij altijd dichtbij hen gebleven. Want hij voelde zich met hen verbonden. Hij werd deel van die gemeenschap. Maar zonder zelf een bendelid te worden. Zijn verhaal is verfilmd als the cross and the switchbalde, in Nederlands als het kruis in de asfaltjungle.
In plaats van mee te doen met de bendes, vertelde Dvaid hen over een man. Een man, die ook de moed had om zijn veiligheid op te geven. Om midden tussen verdriet, gekonkel en oorlog te gaan wonen. Een man die ook naar anderen toe was gegaan, omdat hij zich met hen verbonden voelde. Omdat hij zag hoe die mensen machteloos waren, en tegelijk schuldig aan van alles. Omdat hij hield van die mensen, terwijl ze hem juist haatten. Een man, die midden tussen die mensen ging leven, om hun liefde te winnen. Omdat hij gemeenschap met hen zocht. Die man werd erom gedood.
David leefde in Amerika, en heette voluit David Wilkerson.

Zijn verhuizing naar de getto´s van New York was in de jaren vijftig. Hij mocht honderden bendeleden bevrijden van drugs en ellende, en mocht meemaken hoe honderden van hen hopeloosheid inruilden voor een leven met God. In april van dit jaar is hij bij een auto-ongeluk om het leven gekomen. Bij zijn graf sprak een beroemde evangelist, Nicky Cruz. Deze evangelist had vroeger eens een moordaanslag op Wilkerson gepleegd. Toen was hij nog bendelid.

donderdag 6 oktober 2011

Eenzaamheid - gemis aan gemeenschap

Ik had een vriendelijke oude oom. Inmiddels is het jaren geleden dat hij is overleden.
Maar ik herinner me hem nog levendig. Zo reed hij graag in vierkante, Amerikaanse auto's.

Niet zoals hobbyisten nu, die ze als klassiekers rijden, maar nieuw. Onhandig groot, onzuinig aan de pomp en in de afschrijving, en verre van betrouwbaar. Maar het maakte hem wél een bijzondere oom. Hij hoefde duidelijk niet op een dubbeltje te kijken. Hij had ook een andere kant. Een zuinige kant. En hóe. Als de manchetten van zijn overhemden doorsleten, nam hij ze in. Telkens weer. Tot er soms niet meer dan een reepje van over was, net breed genoeg voor een knoop.

Rond de lichtschakelaars in zijn huis bracht hij kunststof folie aan, omdat daar volgens hem behang het snelst vervuilt en slijt. Kortom, een man van contrasten. Voor mij als neefje wel bijzonder, al was ik ook ergens wel een beetje bang van hem. Zijn ideeën over auto's en zuinigheid waren dan wel grappig, zijn politieke ideeën vond ik ronduit eng. Zo hoorde ik hem eens zeggen, dat voedselhulp aan een arm land een slecht idee was, omdat het aantal mensen dat je dan een volgende keer moet redden alleen maar groter is. Alsof je het over de populatie wilde zwijnen op de Veluwe hebt. Zijn politieke ideeën en zijn huiselijke gewoontes werden beide radicaler na zijn pensionering.

maandag 26 september 2011

Gemeenschap - Bemin of ik schiet

Van alle steden in Nederland, heeft Wageningen het grootste aandeel eenpersoonshuishoudens, namelijk 58%. Dat heeft natuurlijk veel te maken met het aandeel studenten hier.
En, als ik toch onderzoeken aanhaal: onlangs las ik dat meer dan de helft van de eerstejaars studenten zich eenzaam voelt.
Die eerstejaars studenten en hun eenzaamheid, ze passen in een brede trend. Veel grote steden zitten al boven de 50%, en een groeiend aantal mensen van alle leeftijden geeft aan zich eenzaam te voelen. Eenzaamheid lijkt een volksziekte te worden.

Samen en toch alleen

Tina Turner brengt in 'private dancer' in een paar zinnen onder woorden hoe kapot gemeenschap kan zijn:

All the men come in these places
And the men are all the same
You don't look at their faces
And you don't ask their names
You don't think of them as human
You don't think of them at all
You keep your mind on the money
Keeping your eyes on the wall

dinsdag 13 september 2011

Zeilweekend met schipbreuk

Ik heb leren zeilen toen ik een jaar of 13 was. Een grote broer was 24, en had een bootje gekocht (stern). Zijn zeilervaring bestond in welgeteld 1 zeilkamp, een paar jaar eerder. Van een kennis hoorde hij dat de inschrijving voor de Sneekweek nog open was – of ik zin had zijn fokkenist te zijn. Nou, daar zei ik geen nee tegen.


De eerste proefvaart, mijn eerste zeilles, was dus een wedstrijd. Die eerste dag raakten we toch wat in de stress (pittige wind), en gooiden ons anker maar even uit om op adem te komen. Toen er 50 meter staal op ons afkwam zijn we maar weer gegaan. De eerste les: niet in de vaargeul ankeren. Een goede schipper is belangrijk.
De tweede dag werd de wedstrijd afgelast wegens te harde wind. Dat gaf ons de gelegenheid boot en regels beter te bekijken en uit te proberen. Daarbij scheurde de fok rondom uit het lijk, en dwarrelde als een witte vlag uit beeld. Zodat we prompt aan lager wal vastliepen op een eiland. We hebben de boot er maar overheen getild. Les twee: Varen gaat het best met een boot die heel is en goed onderhouden.
De derde dag waren we weer present met een geleende fok. We kregen de slag te pakken en vlogen over het water. Jammer was wel, dat broer kleurenblind is, en zodoende wat moeite heeft met de rode en groene boeien. We zijn nogal verdwaald. Dat merkten we o.a. toen we in een veld vol veel grotere en snellere jachten belandden, die heel duidelijk vertelden dat ze niet blij met ons waren. Gelukkig bracht de reddingsdienst ons terug, nadat we met onze mast in de bodem van het Snekermeer waren beland. Het vaantje staat waarschijnlijk nu nog op zijn kop in de bodem. Zo leerde ik les drie: varen gaat het best als je je bestemming weet.

Drie lessen:
1. Een goede schipper is belangrijk
2. Je boot moeg heel en goed onderhouden zijn.
3. Je moet weten waar je heen vaart.

woensdag 7 september 2011

Geloven in Gods leiding - als je daar niets van ziet

Geloven dat God de leiding heeft. Als je daar niets van ziet.

Wat wij doen en plannen ziet er allemaal zo door en door menselijk uit. Hoe kan je bij al je overwegingen zien dat je het doet om God? Zíen wij maar een kant van de medaille? Of... zou er misschien helemaal geen geestelijke kant aan het verhaal zijn? Is dit alles?

donderdag 25 augustus 2011

Zegenen - Mag ik dat ook? deel 2

Zegenen in het Nieuwe Testament

In deel 1 van de studie keken we naar het Oude Testament, nu naar het NT.

maandag 22 augustus 2011

Zegenen - Mag ik dat ook?

Binnenkort wordt het wijkgebouw waarin wij kerken officieel heropend. Bijna twee jaar lang hebben we elders gekerkt, of als het ware gekampeerd in het vertrouwde gebouw - zie de link bij dit artikel.
Er is een commissie van gebruikers gevormd, die samen bedacht heeft hoe we de opening het best kunnen vieren. Daarbij stelde iemand voor om het gebouw door mij met wijwater en een zegen in te wijden. Laat ik zeggen dat ik mij als gereformeerd predikant moeilijk voor kan stellen met wijwater bezig. Het gaat dan ook niet door.
Toch ken ik broeders en zusters die een nieuw te betrekken woning zegenen, alvorens die te betrekken, en getuigen steeds meer ook gereformeerde mensen van de zegen die uit kan gaan van... een zegen.

Naar aanleiding van een preek over zegenen werd mij een dubbele vraag voorgelegd:
Waarom denk ik dat wij de autoriteit hebben om anderen te kunnen zegenen?
Moeten wij ons niet beperken tot het toewensen van Gods zegen? Kunnen we dus niet beter zeggen 'Moge God je zegenen' dan 'In Gods naam zegen ik je'?

Ds Dick Lagewaard schreef in 1996 al eens een (veel beter geschreven) artikel in Opbouw, waarin hij het voor zegenen opneemt:

Op zoek naar een antwoord op die vragen heb ik twee woordstudies gedaan naar zegenen. Of misschien is het netter om te zeggen: ik heb twee woordstudies uit grote woordenboeken bewerkt, want ik leun zwaar op Kittels TWOT en op het Theologisches Begriffslexicon zum Neuen Testament.
In dit artikel de eeste woordstudie, naar het OT woord voor zegenen (Barach). Zegenen speelt een grote rol in het Oude Testament, en dat is onder andere af te leiden aan het feit dat het werkwoord alleen al 690 maal voorkomt.

donderdag 5 mei 2011

Fundament onder Gods bouwplan

Voor je iets ziet van een bouwwerk, moet er een fundament zijn. En voor het funderen kan beginnen, is er een bouwplan nodig. Met alles wat daarbij hoort. En zo is het met de nieuwe schepping ook. Van de eerste schepping lezen we: God sprak en het was er. Zo machtig is Hij. Maar aan de schepping van de nieuwe hemel en de nieuwe aarde werkt Hij anders. Paulus heeft dat tot zijn schrik en verwondering geleerd toen Jezus Christus Zich aan hem openbaarde. Als hij de brief aan Efeze schrijft is de schrik inmiddels gezakt, en heeft de verwondering de klank van een lofzang gekregen.

zondag 24 april 2011

Jezus de winnaar van het leven - de valsspeler geschrapt

De 93e Tour de France beloofde weer ouderwets spannend te worden. Rond de 200 wielrenners waren al maanden bezig met de voorbereidingen. En met hen de hele caravaan: Sponsors en bobo’s alom. Medische teams met fysiotherapeuten en artsen, technici, alles om ploegen van tegen de tien wielrenners te ondersteunen. En die tien onderling hadden weer hun eigen verdeling: waterdragers en klimmers, specialisten voor afdaling, tijdrijden en sprint. Maar wat hun specialiteit ook is, alle eigen ambities gaan opzij voor de kopman op jacht naar de gele trui. Zo staan ze allemaal, van sponsor tot materiaalknecht, in dienst van de kopman. Wordt het Ulrich? Of is de ploeg rond Contador niet te kloppen?


Maar juist als de tourcaravaan in Straatsburg is neergestreken voor de eerste etappe, worden 17 rijders geschorst. Doping. Alweer doping. Onder hen de vijf renners met de hoogste rating. Twee ploegen moeten zich terugtrekken omdat er niet voldoende renners over zijn. Een zwarte dag voor de wielersport. Eerlijk duurt het langst – en van lang houden wielrenners niet.

zaterdag 23 april 2011

Goede vrijdag op donderdag?

Laatste avondmaal op woensdag

Breaking news op het christelijk erf: Het laatste avondmaal zou niet op witte donderdag, maar op woensdag zijn geweest! Prof C. Humphreys wijst op verschillende kalenders die in gebruik waren.

dinsdag 8 maart 2011

Verlangen: oproep

Hieronder vind je drie preken over verlangen - in omgekeerd chronologische volgorde, zoals je op een weblog verwacht. De diensten riepen overweldigend veel reacties op, en merk dat het velen niet gelukt is me 'irl' aan te spreken.
Vandaar de oproep: Kom er alsnog mee!
Misschien is dit weblog wel bruikbaar als digitaal alternatief. Wilt u reageren op iets uit de serie, of roept het juist vragen op die in de serie niet aan de orde kwamen, laat dat dan in de comments weten. Of via een andere weg, natuurlijk.

zondag 6 maart 2011

Verlangen: gericht verlangen

Derde en laatste deel in de serie over verlangen, bij Matteüs 7:7-11

Verhoring of niet? Deze uitleg wijkt af van de meest gangbare. Want die is: Wie goed bid, krijgt verhoring. God verhoort graag vrome gebeden. Wel, daar is iets van aan, natuurlijk. Wie bidt om gruwelijke dingen, zal toch zeker geen verhoring krijgen? Maar het is wel een uitleg die veel schade gemaakt heeft. Want mensen zijn niet dom. Als God een goed gebed, een vroom gebed, zo graag verhoort, dan was mijn gebed zeker slecht, toen ik bad. Is mijn geliefde daarom gestorven, ondanks mijn gebed? Zijn mijn ouders daarom toch gescheiden, hoewel ik er elke avond voor bad? Dan was het blijkbaar niet goed, waarvoor ik bad. Maar... is ziekte en dood dan beter dan genezing? Is die echtscheiding dan beter dan herstel van hun relatie? Nee, dat kan het ook niet zijn. Wat was er dán niet goed? Dan moet ik het zelf geweest zijn. Ik ben niet goed genoeg, ik ben niet vroom genoeg. En dáárom heeft God mijn gebed niet verhoord.

vrijdag 4 maart 2011

Verlangen: godgeschapen

Ik ben een bierliefhebber. Niet de variant van 10 pils op een avond, maar de krachtige smaken van vooral Belgische speciaalbieren. En de dominee in mij is het opgevallen dat die merken van die bieren geregeld verwijzen naar religie. Zo is daar 'het elfde gebod'.
Na de tien geboden willen ze een elfde zien: Gij zult genieten.
Een ander voorbeeld is 'Verboden vrucht', dat verwijst naar de beschrijving van de zondeval in Genesis 3.
Ik sta nogal dubbel tegenover zulke verwijzingen. Dat de brouwers het als een humoristische knipoog bedoelen, begrijp ik wel. Dat ze er ook mee over het randje gaan van wat nog eerbiedig kan heten, is even duidelijk.
In deze preek zult u zien, dat de eerste brouwer het theologisch nog niet eens zo gek geschoten heeft. Want een van de drie grondverlangens die de mens in de schepping van God heeft gekregen, is verlangen naar genieten.

Verlangen: het probleem - getuigenis -

In dezelfde dienst over het probleem in onze omgang met verlangen, gaf een gemeentelid getuigenis van zijn weg met zijn pornoverslaving naar God. Dat getuigenis kunt u hieronder lezen.

Verlangen: het probleem

Een preek bij Genesis 3:6 "De vrouw keek naar de boom. Zijn vruchten zagen er heerlijk uit, ze waren een lust voor het oog, en ze vond het aanlokkelijk dat de boom haar wijsheid zou schenken. Ze plukte een paar vruchten en at ervan. Ze gaf ook wat aan haar man, die bij haar was, en ook hij at ervan."

Verlangens heb je in soorten en maten: gemeenschap, macht, seksualiteit, andere basisbehoeften in het leven. Wie overgeleverd wordt aan zijn verlangens, weet eigenlijk van te voren dat het mis gaat lopen.
Waar ongeremd leven vanuit verlangens toe kan leiden weten we allemaal: lustmoorden, oorlog, onderdrukking, maar bijvoorbeeld ook het uitbuiten van de derde wereld door het rijke westen. Een vrije¬markt¬economie van verlangens leidt niet tot een optimale verdeling van vervulling en bevrediging, maar tot het uitbuiten van kwetsbaren door sterken.

Driemaal verlangen

Ik ben bezig met een prekenserie over verlangen. Deze serie is een eerste vrucht van mijn studieverlof in 2010. De verwachting is dat ik daar de komende tijd een zestal korte prekenseries aan verbind, van elk een vergelijkbare lengte. Ze zijn bedoeld om thema's aan te snijden, die elk een deur bieden om bij het hart van het evangelie te komen.