vrijdag 14 oktober 2016

Schaakmat!

Een partij schaak win je door de koning ‘schaakmat’ te zetten.
En die koning, die draagt een kruisje op zijn kroon.

Schaakmat is een weergave van het Arabische ‘šah māt’, wat zoveel betekent als ‘de koning is dood’. Je kunt in schaak nog sjeik herkennen. En in ‘māt’ is het Hebreeuwse ‘moot’ te herkennen, dat dood betekent. Schaken heeft Perzische en Arabische wortels.
Maar het kruisje en de koningskroon, die zijn een verwijzing naar de christelijke, byzantijnse keizer.
En de loper, met zijn malle sleuf, is gemodelleerd op de helm van de kruisvaarders.

Zo bezien staat het schaakspel symbool voor de eeuwenoude strijd tussen Christendom en Islam. Ik stel me zo voor (nee, daar is geen enkel historisch bewijs voor) dat Richard I Leeuwenhart en Saladin, ergens in de tweede helft van de 12e eeuw, hun strijd niet alleen op het slagveld, maar ook achter het schaakbord uitvochten.